ACT therapie sessie 2 | Maak ruimte voor het ongemakkelijke

Maak ruimte voor het ongemakkelijke

Het leven vraagt niet om oplossingen, maar om ruimte. Dit inzicht, dat als een vage echo door mijn dagen reist, kwam tot mij in een onverwacht moment. Ik stond in een overvolle metro, gevangen in een paniekaanval. Het zweet liep over mijn rug, mijn hart bonsde alsof het wilde ontsnappen. Alles in mij schreeuwde om controle – weg te rennen, mezelf te redden van deze allesverslindende angst. Maar er was geen uitweg. En toen gebeurde er iets eigenaardigs: ik liet los.

Niet uit wanhoop, maar uit overgave. “Oké paniek,” fluisterde ik tegen de chaos in mijn hoofd, “doe wat je wilt.” En als een wilde rivier die eindelijk een nieuwe bedding vindt, begon de angst langzaam te verschuiven. Het was geen overwinning, maar een onverwachte rust. Jaren later zou ik dit moment herkennen als de essentie van ACT therapie: niet vechten tegen het ongemakkelijke, maar ruimte maken voor wat er is.

De essentie van ACT therapie: niet vechten tegen het ongemakkelijke

Toen Emma, een muzikant, mijn praktijk binnenstapte, herkende ik iets van mijn oude strijd in haar verhaal. Voor elk optreden bevroor ze, verlamd door een angst die haar bijna haar carrière had doen opgeven. “Het voelt als een monster dat in de coulissen op me wacht,” zei ze. Ik glimlachte, niet om haar angst te bagatelliseren, maar omdat ik wist wat ik haar zou vragen: “Wat als je dat monster uitnodigt voor een kopje thee?”

Ze keek me aan alsof ik een grap maakte, maar in ACT therapie nemen we onze angsten serieus – niet als vijanden, maar als metgezellen. Na verloop van tijd leerde Emma haar podiumangst te begroeten als een oude bekende. “Ah, daar ben je weer,” zei ze vlak voor ze het podium opliep. “Kom maar mee, we gaan samen muziek maken.”

In ACT therapie nemen we onze angsten serieus

Het werk in mijn praktijk is doordrongen van dit principe. We leven in een wereld die ons leert dat ongemak moet worden geëlimineerd, dat negatieve emoties een probleem zijn dat opgelost moet worden. Maar in ACT therapie ontdekken we het tegenovergestelde: het gevecht tegen onze emoties maakt ze vaak zwaarder. Zoals Robert, een zakenman, zei: “Ik wil alles onder controle hebben, behalve deze rotangst.”

Ik vroeg hem zijn ogen te sluiten en zich voor te stellen dat hij in drijfzand stond. “Wat gebeurt er als je vecht tegen drijfzand?” vroeg ik. Hij wist het antwoord meteen: “Dan zink je dieper.” Het was een inzicht dat hij lang met zich meedroeg: hoe harder hij vocht tegen zijn angst, hoe meer hij erin vastliep.

De paradox van ACT therapie

De uitnodiging in ACT is niet om passief te worden, maar om anders te bewegen. Zoals een surfer die leert surfen op de golven in plaats van ze te bevechten. Een cliënt verwoordde het ooit treffend: “Het voelt alsof ik eindelijk thuis ben bij mezelf, met alles wat ik zo lang probeerde weg te duwen.”

Dit is de paradox van ACT therapie. Door ongemak te omarmen, vinden we beweging. Door pijn te verwelkomen, creëren we ruimte voor vrijheid. Het is geen strijd, maar een dans. Geen controle, maar een open hand. En juist daarin schuilt de grootste kracht.

– Harrie Kolsteeg, ACT therapeut, psycholoog, schrijver

Vind jouw ACT therapeut

Worstel je met (mentale) klachten of zit je niet lekker in je vel? Ben je depressief of lijdt je onder angst of zorgen? Wil je kleine of grote veranderingen in je leven aanbrengen en kun je daarbij hulp gebruiken? ACT-therapie is altijd een goede optie. Vind hier je ACT-therapeut.