ACT therapie sessie 11 | De basis van mindfulness
De basis van mindfulness
Jan, een drukke accountmanager, zat tegenover me en zei: “Ik heb mindfulness geprobeerd, maar het werkt niet. Mijn hoofd wordt maar niet stil.” Ik glimlachte op een uitnodigende manier. Zijn woorden weerspiegelden mijn eigen vroegere worsteling met mindfulness.
Jaren geleden dacht ik namelijk dat mindfulness betekende dat je je gedachten moest stoppen, dat je een soort mentale uitknop moest vinden. Een prachtige uitspraak in dit kader is deze: “Als je naar een waterval kijkt, probeer je dan ook het water te stoppen met stromen?”
In ACT therapie gebruik ik vaak wat ik de ‘verkeerslicht-oefening’ noem
Want hier ligt de essentie van mindfulness: het gaat niet om het stoppen van gedachten, maar om het ontwikkelen van een andere relatie met je gedachten. Het is als het verschil tussen in de rivier staan vechten tegen de stroom of op de oever zitten en het water zien stromen.
In ACT therapie gebruik ik vaak wat ik de ‘verkeerslicht-oefening’ noem. Ik vraag cliënten om gedurende één minuut hun aandacht bij hun ademhaling te houden. Niet om die te veranderen, maar simpelweg om op te merken wanneer hun aandacht afdwaalt, als een verkeerslicht dat van groen (focus) naar rood (afleiding) gaat. Het doel is niet om de rode lichten te voorkomen, maar om ze op te merken en dan vriendelijk terug te keren.
het gaat niet om het stoppen van gedachten, maar om het ontwikkelen van een andere relatie met je gedachten
Ik herinner me Lisa voor wie deze oefening een openbaring was. “Voor het eerst voel ik me geen mislukkeling als mijn gedachten afdwalen,” zei ze. “Ik zie het nu als een kans om weer terug te komen.” Precies dit inzicht maakt mindfulness zo krachtig; het is geen strijd tegen afleiding, maar een oefening in terugkeren.
Elke ochtend neem ik zelf vijf minuten om te zitten met mijn kop koffie. Niet om iets te bereiken of ergens te komen, maar om aanwezig te zijn bij wat er is. Soms is dat rust, soms onrust. Soms helderheid, soms verwarring. Het punt is niet wat er voorbijkomt, maar het ontwikkelen van die observerende aanwezigheid.
Elke ochtend neem ik zelf vijf minuten om te zitten met mijn kop koffie
Een simpele oefening die ik cliënten meegeef is wat ik ‘mindful handen wassen’ noem. Handen wassen is iets wat we meerdere keren per dag doen, en meestal op automatische piloot. De uitnodiging is om één keer per dag volledig aanwezig te zijn bij deze handeling. Het gevoel van het water, de geur van de zeep, de temperatuur, de bewegingen. Niet om er iets speciaals van te maken, maar om op te merken wat er al is.
Want dat is de kern van mindfulness: het ontwikkelen van de vaardigheid om aanwezig te zijn bij onze directe ervaring, zonder er iets aan te hoeven veranderen. Mindfulness is niet het vermijden van de storm, maar het vinden van rust middenin de storm.
– Harrie Kolsteeg, ACT therapeut, psycholoog, schrijver
Vind jouw ACT therapeut
Worstel je met (mentale) klachten of zit je niet lekker in je vel? Ben je depressief of lijdt je onder angst of zorgen? Wil je kleine of grote veranderingen in je leven aanbrengen en kun je daarbij hulp gebruiken? ACT-therapie is altijd een goede optie. Vind hier je ACT-therapeut.