ACT therapie sessie 1 | Verwelkom je gedachten

Verwelkom je gedachten als voorbijdrijvende wolken

Het leven, dat zeldzame schouwspel van licht en schaduw, vraagt van ons geen overwinning, maar slechts dat we aanwezig zijn. Ik herinner me Lisa, een bezoekster van mijn praktijk. Ze droeg het gewicht van onrust in haar ogen, alsof de nacht in haar gedachten was blijven hangen. “Mijn hoofd blijft maar malen,” vertrouwde ze me toe. “Alsof het een machine is die zichzelf niet kan stoppen.”

Ik luisterde, zoals een wandelaar naar de wind luistert. Haar woorden waren niet vreemd voor mij, noch voor de ruimte die ons omringde. In ACT therapie leren we dat gedachten vaak komen en gaan als wolken – vluchtig, ongrijpbaar. Onze inspanning om ze te vangen of te controleren leidt meestal niet tot rust, maar tot meer onrust.

Deze metafoor gebruik ik vaak in ACT therapie om cliënten te helpen een nieuwe relatie met hun gedachten te ontwikkelen

Ooit, te midden van een persoonlijke storm, zat ik op een rots in de bergen. De dag was grijs, het landschap onrustig. Wolken bewogen over de top van een verre berg, soms dreigend, soms licht als een flard van een vergeten droom. Wat mij trof, was de onverschrokken stilte van die berg. Onbewogen stond hij daar, getuige van alles wat voorbijging.

Wij zijn, zo realiseerde ik me toen, als die bergtop. Onze gedachten, hoe hardnekkig ook, zijn slechts wolken – vluchtig, ongrijpbaar. Ze komen, ze gaan, maar raken ons wezen niet. Deze metafoor gebruik ik vaak in ACT therapie om cliënten te helpen een nieuwe relatie met hun gedachten te ontwikkelen.

Bekijk je gedachten als wolken

“Bekijk je gedachten als wolken,” stelde ik Lisa voor. Niet als een manier om te ontsnappen, maar om waarlijk te zijn. “Je hoeft niets te doen. Laat ze komen. Laat ze drijven.”

Er is een oefening die ik vaak aanraad, eenvoudig als een ademhaling. Sluit je ogen en stel je een hemelsblauwe lucht voor. Wanneer een gedachte opkomt, plaats die dan op een wolk. Kijk hoe die voorbijgaat, zonder te grijpen, zonder te veroordelen. Het is geen strijd, slechts een dans.

Een andere cliënt, een jonge moeder, zei me eens: “Voor het eerst voel ik me los van mijn gedachten. Ze zijn er nog, maar ik ben niet langer hun gevangene.” Haar woorden, eenvoudig en direct, herinnerden me eraan dat de technieken uit ACT therapie geen afwezigheid van gedachten beogen, maar een verschuiving in hoe we ermee omgaan.

Technieken uit ACT therapie beogen geen afwezigheid van gedachten, maar een verschuiving in hoe we ermee omgaan

We proberen vaak de wind te temmen, maar dat is niet ons werk. Het enige wat ons rest, is leren zeilen – ons overgeven aan de stroom zonder verloren te gaan in de golven.

En als de wolken donker zijn, vergeet niet dat achter al dat voorbijgaande de hemel blauw blijft, zoals je eigen hart onveranderd getuige is van het theater van gedachten. Jij bent die bergtop. Stil. Standvastig. En vrij.

– Harrie Kolsteeg, ACT therapeut, psycholoog, schrijver

Vind jouw ACT therapeut

Worstel je met (mentale) klachten of zit je niet lekker in je vel? Ben je depressief of lijdt je onder angst of zorgen? Wil je kleine of grote veranderingen in je leven aanbrengen en kun je daarbij hulp gebruiken? ACT-therapie is altijd een goede optie. Vind hier je ACT-therapeut.